| UWAGA |
|---|
Większość artykułów w portalu to nasze własne teksty z kluczowych dziedzin związanych z naszą misją. Spora część materiałów pochodzi też z polskiej wersji Wikipedii, gdzie były odrzucone ze względu na politykę redaktorów (przeczytaj o krytyce Wikipedii). Są też i takie, które zostały przeniesione na nasze strony, gdyż stanowią istotne uzupełnienie merytorycznej treści naszego serwisu. Wszystkie artykuły podlegają edycji przez naszych Użytkowników, dlatego ich wersje mogą się różnić od prezentowanych na innych witrynach. |
Antypolonizm
Antypolonizm (także: polonofobia) – termin określający zbiorowo wszelkie uprzedzenia, dyskryminację, niechęć i postawy wrogości wobec Polaków. Historycznym odpowiednikiem antypolonizmu jest polakożerstwo, określenie używane w XIX w. wobec antypolskiej polityki Ottona von Bismarcka.
Historia pojęcia
Termin „antypolonizm” używany jest sporadycznie od początku XX wieku (pojawia się m.in. w pracy prof. Franciszka Bujaka La question Juive en Pologne z 1919) przez analogię do antysemityzmu. Określenia antypolonizm w kontekście wyniszczenia biologicznego Polaków wielokrotnie używali niemieccy naziści w okupowanej Polsce. Hans Frank w podsumowaniu swojej wypowiedzi na temat przebiegu akcji AB w Generalnym Gubernatorstwie stwierdził: „Nadal będziemy stać na stanowisku zdecydowanie antypolskim.”[1] Antypolonizm z antysemityzmem powiązał także Edmund Osmańczyk w wydanej w 1947 roku książce Sprawy Polaków[2]. Używany także m.in. przez Jana Józefa Lipskiego w analogicznym kontekście w latach „Solidarności”[3]. Na początku lat 90. termin „antypolonizm” pojawił się w polskiej publicystyce prawicowej i skrajnie prawicowej jako odpowiedź na oskarżenia o antysemityzm ze strony środowisk żydowskich. Określenie zyskało popularność w trakcie sporu o pogrom w Jedwabnem[4].
Obecnie termin „antypolonizm” funkcjonuje w obiegu językowym: używany jest powszechnie w prasie, pojawia się w oficjalnych dokumentach polskiego Sejmu[5] i Episkopatu[6].
Znaczenie terminu
Źródła antypolonizmu należy upatrywać w polityce germanizacji i rusyfikacji prowadzonej przez zaborców. Otto von Bismarck, premier Prus i późniejszy kanclerz Rzeszy, powiedział o Polakach: „Bijcie Polaków tak długo, dopóki nie utracą wiary w sens życia. Współczuję sytuacji, w jakiej się znajdują. Jeżeli wszakże chcemy przetrwać, mamy tylko jedno wyjście – wytępić ich”[7]. Według późniejszej teorii nazistowskiej Polacy należą do kategorii podludzi niezdolnych do samodzielnego rządzenia. Dyrektywa nr 1306 Ministerstwa Propagandy Rzeszy z dnia 24.10.1933 roku nakazywała oficjalne traktowanie Polaków jako podludzi – „Musi stać się jasnym dla każdego w Niemczech, nawet dla ostatniej dojarki, że polskość jest równoznaczna z podczłowieczeństwem. [...] Trzeba to robić do czasu aż każdy obywatel Niemiec będzie miał zakodowane w swojej podświadomości to, że każdy Polak, nieważne czy robotnik, czy intelektualista, powinien być traktowany jak robactwo.”[8][9][10][11]. Niemcy po wyniszczeniu elit intelektualnych narodu polskiego planowali z reszty uczynić niewolników. Niemieccy naziści dokonali w tym celu na terenie okupowanej Polski szeregu zbrodni, w których uczestniczyła SS oraz Wehrmacht, z których najważniejsze to Intelligenzaktion i Akcja AB. Przykładem jest Generalny Plan Wschodni, w którym planowano wyniszczenie i wysiedlenie większości ludności słowiańskiej aż po Ural. W okupowanej Polsce rozpoczęto ją wysiedleniami ludności Zamojszczyzny[12].
Antypolonizm często opiera się na stereotypach etnicznych, prowadzących do zachowań dyskryminacyjnych i odbieranych jako krzywdzące. Posługujący się tym terminem publicyści, politycy i duchowni sięgają po niego najczęściej w kontekście incydentów, znamionujących niechęć do Polaków (fizyczne ataki ze względu na narodowość[13], „Polish jokes”, stereotypowe zdania o Polakach w zagranicznych mediach, przekłamania sformułowania w rodzaju „polskich obozów zagłady”)[14][15].
Zobacz też
- antyslawizm
- Ostforschung
- P (oznaczenie)
- Ostmarkenliteratur
- polonofilstwo – antonim antypolonizmu
Przypisy
- ↑ Stanisław Dąbrowa-Kostka, „Hitlerowskie afisze śmierci”, KAW Warszawa 1983, s. 80.
- ↑ Edmund Osmańczyk Sprawy Polaków, Wydawnictwo Śląsk 1982.
- ↑ O Janie Lipskim na stronie Jewish Heritage.
- ↑ Por. J.R. Nowak „100 kłamstw J.T. Grossa”.
- ↑ http://wiadomosci.wp.pl/komisja-walczy-z-antypolonizmem-6031893175514241a Komisja Sejmowa będzie walczyć z antypolonizmem.
- ↑ http://www.cdim.pl/pl/edukacja/zasoby-edukacyjne/teksty/52-oficjalne-teksty-kocioa-katolickiego/108-2000-08-25-episkopat-polski-wysiek-oczyszczania-pamici-i-pojednania-z-okazji-wielkiego-jubileuszu-roku-2000 List Rady Episkopatu Polski do spraw Dialogu Religijnego potępiający antypolonizm.
- ↑ Eugeniusz Guz, Winni szukają winnych, Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1984, s. 13–14, ISBN 83-216-0351-3, OCLC 69454866.
- ↑ From Peace to War: Germany, Soviet Russia, and the World, 1939-1941 – Germany. Militärgeschichtliches Forschungsamt – Google Książki, books.google.pl [dostęp 2017-11-22].
- ↑ The History of a Forgotten German Camp: Nazi Ideology and Genocide at Szmalcówka – Tomasz Ceran – Google Książki, books.google.pl [dostęp 2017-11-22].
- ↑ „Zbrodnie hitlerowskie wobec dzieci i młodzieży Łodzi”. Wyd. Nauk. w Łodzi, Łódź 1979.
- ↑ Czesław Madajczyk: Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970.
- ↑ Andrzej Szcześniak: Generalplan Ost. Plan Zagłady Słowian. Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, 2001, s. 6–17. ISBN 83-88822-03-9.
- ↑ Izrael: sprawca ataku na polskiego ambasadora przeprosił. Ale z antypolonizmu się nie wycofał – PCh24.pl – Prawa Strona Internetu. Informacje z życia Kościoła i prawicowa publ..., www.pch24.pl [dostęp 2019-05-19] (pol.).
- ↑ Zbigniew Musiał, Bogusław Wolniewicz: Ksenofobia i wspólnota. ANTYK Marcin Dybowski, 2011, ISBN 9788386482869; Jedną z tez jakie stawiają autorzy jest twierdzenie, że przeciw Polsce toczy się wielka kampania propagandowa, podstawiająca Polaków zamiast Niemców jako winnych zagłady Żydów.
- ↑ „Lewica nienawidzi wszelkiej wspólnoty – rozmowa z prof. Wolniewiczem”, O wspólnocie, ksenofobii, politycznej poprawności i cywilizacji Zachodu z prof. dr. hab. Bogusławem Wolniewiczem rozmawia Konrad Bonisławski. blizejprawdy.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]..