| UWAGA |
|---|
Większość artykułów w portalu to nasze własne teksty z kluczowych dziedzin związanych z naszą misją. Spora część materiałów pochodzi też z polskiej wersji Wikipedii, gdzie były odrzucone ze względu na politykę redaktorów (przeczytaj o krytyce Wikipedii). Są też i takie, które zostały przeniesione na nasze strony, gdyż stanowią istotne uzupełnienie merytorycznej treści naszego serwisu. Wszystkie artykuły podlegają edycji przez naszych Użytkowników, dlatego ich wersje mogą się różnić od prezentowanych na innych witrynach. |
Język ormiański
 |
Ten artykuł od 2021-05 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
| Obszar | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
ok. 6 mln | ||||||
| Pismo/alfabet | |||||||
| Klasyfikacja genetyczna | |||||||
| |||||||
| Status oficjalny | |||||||
| język urzędowy |  Armenia Górski Karabach
| ||||||
| Organ regulujący | Armeńska Akademia Nauk | ||||||
| Kody języka | |||||||
| {{{etykieta}}} | hy | ||||||
| {{{etykieta}}} | arm/hye | ||||||
| SIL | ARM | ||||||
| Występowanie | |||||||
.png)
| |||||||
| W Wikipedii | |||||||
| |||||||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||||||
Język ormiański, język armeński (Հայերեն, hayeren) – język z rodziny języków indoeuropejskich z grupy satem, stanowiący w niej samodzielną gałąź. Obecnie używany jest w Republice Armenii i nieuznawanej Republice Górskiego Karabachu, gdzie jest językiem urzędowym, a także w Gruzji, Iranie, Syrii, Rosji, w Libanie i w 24 innych państwach przez około 6 milionów ludzi.
Współcześnie istnieją dwa standardy języka ormiańskiego oraz liczne dialekty nieliterackie[1]. Standardy różnią się wymową niektórych głosek, a także odmianą czasowników i czasami gramatycznymi. Ich nazwy pochodzą od miejsca ich powstania:
- wschodnioormiański używany na Wyżynie Armeńskiej u podnóży góry Ararat, w tym w obecnej Republice Armenii
- zachodnioormiański do rzezi Ormian używany przez Ormian mieszkających w Anatolii, obecnie używany jedynie wśród ormiańskiej diaspory.
W liturgii Kościoła ormiańskiego używany jest starożytny język ormiański zwany grabar[potrzebny przypis].
Ormianie polscy od XVII wieku, choć nie powszechnie, posługiwali się językiem zachodnioormiańskim. Na skutek postępującej polonizacji znajomość języka ormiańskiego niemal zanikła – przetrwała jedynie w kolonii ormiańskiej w Kutach nad Czeremoszem[2] (do II wojny światowej). Do dziś żyje w Polsce kilka osób, które pamiętają używany tam język zachodnioormiański.
Od 2015 roku w siedzibie Ormiańskiego Towarzystwa Kulturalnego w Krakowie raz w tygodniu są prowadzone zajęcia z języka ormiańskiego w wariancie wschodnioormiańskim bez ograniczenia wiekowego, zajęcia prowadzi dr Hayk Hovhannisyan, tłumacz przysięgły języka ormiańskiego[3].
Pochodzenie języka
Współcześnie język ormiański w zdecydowanej większości językoznawczych opracowań uważa się za język indoeuropejski, naznaczony silnym wpływem innych języków regionu, m.in. aramejskiego i średnioperskiego. Według najpopularniejszych teorii język ten, a ściślej jego wczesne stadium nazywane językiem protoormiańskim, oddzielił się w starożytności od głównego pnia języków indoeuropejskich wraz z kilkoma innymi językami zaliczanymi do ligi paleobałkańskiej. Za język najbliżej spokrewniony z ormiańskim uważano w przeszłości frygijski, dziś teoria ta jest mniej popularna. Istnieją też hipotezy o bliższym związku języka ormiańskiego z językiem greckim.
Zaproponowano też kilka innych, znacznie mniej popularnych hipotez, przeczących indoeuropejskiemu rodowodowi języka ormiańskiego. W myśl tych teorii język ormiański miałby nabrać cech indoeuropejskich pod wpływem interakcji z językami tej rodziny (zwłaszcza anatolijskimi), a genetyczne pokrewieństwo wykazywać raczej z niektórymi językami hipotetycznej grupy azjanickiej. Teorie te kwestionowane są przez zdecydowaną większość językoznawców. W 1875 roku niemiecki językoznawca Heinrich Hübschmann opublikował pracę Położenie języka ormiańskiego wśród języków indoeuropejskich, w której wykazuje, że język ormiański stanowi osobną gałąź wśród języków indoeuropejskich, a podobieństwa z językiem perskim i innymi starożytnymi językami są zapożyczeniami.
Alfabet ormiański
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Jozef Genzor, Jazyky sveta: história a súčasnosť, wyd. 1, Bratislava: Lingea, 2015, s. 105, ISBN 978-80-8145-114-0, OCLC 950004358 (słow.).
- ↑ Do miast. W: Ferdynand Ossendowski: Huculszczyzna: Gorgany i Czarnohora. Poznań: Wydawnictwo Polskie R. Wegner, 1936, s. 65-66, seria: Cuda Polski. (pol.).
- ↑ Kursy językowe, otk.org.pl [dostęp 2019-03-15] (pol.).
Bibliografia
- Andrzej Pisowicz: Gramatyka ormiańska (Grabar – Aszcharabar). Kraków: 2001.
- Andrzej Pisowicz, Szuszanik Sedojan, Norajr Norajr Ter-Grigorian: Mały słownik ormiańsko-polski, polsko-ormiański. Kraków: 2006.
- Robert Godel: An introduction to the study of Classical Armenian. Wiesbaden: 1975. (ang.).
- Jan Henrik Holst: Armenische Studien. Wiesbaden: 2009. (niem.).
- Heinrich Hübschmann: Armenische Grammatik. Teil 1: Armenische Etymologie. 1895, seria: Bibliothek indogermanischer Grammatiken, Band 6. (niem.).
Linki zewnętrzne
- Biuletyn Ormiańskiego Towarzystwa Kulturalnego
- Witryna internetowa sobotniej szkółki ormiańskiej w Krakowie
| Oficjalny język |
|
|---|---|
| Języki mniejszości |
