UWAGA |
---|
Większość artykułów w portalu to nasze własne teksty z kluczowych dziedzin związanych z naszą misją. Spora część materiałów pochodzi też z polskiej wersji Wikipedii, gdzie były odrzucone ze względu na politykę redaktorów (przeczytaj o krytyce Wikipedii). Są też i takie, które zostały przeniesione na nasze strony, gdyż stanowią istotne uzupełnienie merytorycznej treści naszego serwisu. Wszystkie artykuły podlegają edycji przez naszych Użytkowników, dlatego ich wersje mogą się różnić od prezentowanych na innych witrynach. |
Jamna (dopływ Bobru)
Kontynent | |
---|---|
Państwo | |
Lokalizacja | |
Potok | |
Długość | ok. 7,7 km |
Spadek |
12,99‰ |
Powierzchnia zlewni |
13,95[2] km² |
Źródło | |
Miejsce | północne zbocze wzniesienia Kaczmarka |
Wysokość |
ok. 330 m n.p.m. |
Współrzędne | |
Ujście | |
Recypient | |
Miejsce | na północnym obrzeżu miejscowości Wleń |
Wysokość |
ok. 230 m n.p.m. |
Współrzędne | |
Położenie na mapie brak Brak mapy: Wleń (gmina) | |
Położenie na mapie świata |
Jamna – potok w południowo-zachodniej Polsce w woj. dolnośląskim w Sudetach Zachodnich[3][4].
Ciek o długości około 7,7 km, lewy dopływ Bobru, jest ciekiem III rzędu należącym do dorzecza Odry, zlewiska Morza Bałtyckiego[5].
Położenie
Rzeka w Sudetach Zachodnich na Pogórzu Izerskim[6]. Źródło rzeki położone jest na północnym zboczu wzniesienia Kaczmarka. Środkowa i dolna część potoku położona jest na obszarze Parku Krajobrazowego Doliny Bobru w zachodniej jego części[6].
Charakterystyka
Potoki wyżynny krzemianowy[7]. W części źródliskowej potok przez niewielki odcinek płynie w kierunku północno-wschodnim, meandrując dobrze wykształconą wąską o łagodnych zboczach doliną. Na poziomie 310 m n.p.m. potok skręca lekko w kierunku wschodnim, gdzie na 3,16 km biegu przyjmuje prawy dopływ spod Kleczy[6]. Na poziomie 300 m n.p.m. potok opuszcza zalesiony teren i płynie otwartym terenem wzdłuż drogi w kierunku małej osady Łupki Drugie[6]. Za Łupkami Drugimi potok wpływa do zalesionej dobrze wykształconej V-kształtnej doliny, którą wzdłuż drogi płynie w kierunku miejscowości Łupki[8], gdzie na 6,1 km biegu przyjmuje lewy dopływ tzw. dopływ w Łupkach. Po opuszczeniu miejscowości Łupki, potok między wzniesieniami: Stróżna po północnej stronie i Góra Zamkowa po południowej meandrując płynie w kierunku ujścia, gdzie na wysokości ok. 230 m n.p.m., na północnym obrzeżu miejscowości Wleń uchodzi do Bobru[6]. Koryto potoku kamienisto-żwirowe słabo spękane i nieprzepuszczalne. Zasadniczy kierunek biegu potoku jest północno-wschodni. Jest to potok odwadniający północno-wschodnią część Wzgórz Radomickich[6]. Potok w większości nieuregulowany dziki. W większości swojego biegu płynie wśród terenów niezabudowanych, obok lokalnej drogi Łupki Drugie-Radomice. Brzegi w 85% zadrzewione. Potok charakteryzuje się wyrównanymi spadkami podłużnymi i zmiennymi wodostanami. Gwałtowne topnienie śniegu wiosną, a w okresach letnich wzmożone opady i ulewne deszcze, które należą w tym rejonie do częstych zjawisk, sprawiają wezbrania wody i stwarzają zagrożenie podtopień.
Budowa geologiczna
Podłoże koryta potoku stanowią skały blok karkonosko-izerskiego, przykryte osadami plejstoceńskimi – gliny i piaski[6].
Dopływy
- P. dopływ spod Kleczy
- L. dopływ w Łupkach
oraz kilka bezimiennych strumieni i potoków mających źródła na zboczach przyległych wzniesień oraz kilkanaście cieków okresowych[6].
Miejscowości nad rzeką
Rozwój osadnictwa wzdłuż rzeki
Osadnictwo rozwinęło się w dolnym biegu rzeki w X wieku[9]. Po 1945 dolina została zasiedlona ludnością ze wschodnich krańców Polski. W okresie PRL-u dobre warunki dla rozwoju rolnictwa przyczyniły się do tego, że nie nastąpiło wyludnienie. Mieszkańcy doliny w większości utrzymują się z rolnictwa.
Turystyka
- Prawie wzdłuż całej długości rzeki, prowadzi rowerowy szlak turystyczny przez Wleń, Łupki i dalej).
Inne
W potoku występują jętki: Baetis rhodani, Rhitrogena gr. semicolorata, Ecdyonurus dispar, Seratella ignita i Paraleptophlebia submarginata, oraz chruściki: Hydropsyche angustipennis i Rhyacophila nubila[10].
Przypisy
- ↑ Jamna mapa RZGW Wrocław
- ↑ Zlewnia
- ↑ - mapa: Jamna dopływ Bobru
- ↑ Wykaz wód płynących str. 91
- ↑ ROZPORZĄDZENIE R.M z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub ich części stanowiących własność publiczną (Dz. U. z 2003 r. Nr 16, poz. 149) Zał. Nr 2 poz.155
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 6,8 Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 2: Pogórze Izerskie. Cz. 1: A-Ł. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 2003, s. 291. ISBN 83-85773-60-6.
- ↑ RZGW Wrocław str.8 lp. 261
- ↑ Potok Jamna w Łupkach
- ↑ Historia Łupki
- ↑ Makrozoobentos potoków sudeckich i potoków wyżynnych krzemianowych
Bibliografia
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 2: Pogórze Izerskie (A-Ł). Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 2003, ISBN 83-85773-60-6.
- Góry i Pogórze Kaczawskie, mapa, skala 1:40.000, wyd. Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra, 2004 r., wyd. II, ISBN 83-88049-02-X