UWAGA |
---|
Większość artykułów w portalu to nasze własne teksty z kluczowych dziedzin związanych z naszą misją. Spora część materiałów pochodzi też z polskiej wersji Wikipedii, gdzie były odrzucone ze względu na politykę redaktorów (przeczytaj o krytyce Wikipedii). Są też i takie, które zostały przeniesione na nasze strony, gdyż stanowią istotne uzupełnienie merytorycznej treści naszego serwisu. Wszystkie artykuły podlegają edycji przez naszych Użytkowników, dlatego ich wersje mogą się różnić od prezentowanych na innych witrynach. |
Rzeki w Polsce
Rzeki w Polsce
Rzeki płynące przez teren Polski należą w zlewiska trzech mórz:
- Morza Bałtyckiego – 99,7%:
- dorzecze Wisły – 55,7%;
- dorzecze Odry – 33,9%;
- rzeki pobrzeża bałtyckiego – 9,3%;
- dorzecze Niemna – 0,8%;
- Morza Czarnego – 0,2%:
- Morza Północnego – 0,1%:
Występuje asymetryczność dopływów Wisły i Odry. Ich lewe dorzecza są krótsze i mniej obfite w wodę w stosunku do dopływów prawych – Wisła – 27:73, Odra – 30:70. Jest to związane z nachyleniem powierzchni w kierunku północno-zachodnim oraz z rozwojem rzeźby terenu w trzeciorzędzie i czwartorzędzie.
Ujście Wisły i Odry ma charakter deltowy, delta Odry ma charakter delty wstecznej.
Gęstość sieci rzecznej w Polsce jest dość znaczna, lecz nieregularna. O znacznej gęstości w Karpatach i Sudetach (duże opady na słabo przepuszczalne podłoże o urozmaiconej rzeźbie), czterokrotnie rzadsza na wyżynach (znaczne przechodzenie wody w podłoże oraz głęboko zalegające wody gruntowe). Na terenach nizinnych gęsta sieć rzek występuje w okolicach o słabo przepuszczalnym podłożu.
Zasilanie rzek w Polsce jest śnieżno-deszczowe, z rzadszym zasileniem z dopływających wód podziemnych.
Występują dwa wysokie stany wód: na wiosnę, luty-kwiecień – w okresie zanikania pokrywy śnieżnej oraz latem, czerwiec-lipiec – podczas intensywnych opadów w górach. Stany wód najniższe mają miejsce wczesną jesienią. Na wybrzeżu Bałtyku wysokie stany wód spowodowane są spiętrzaniem wód morskich przez sztormy.
Rzeki w Polsce zimą zamarzają. Na zachodzie Polski na około miesiąc, w centrum i na wschodzie na około 3 miesiące. Występuje zjawisko późniejszego zanikania pokrywy lodowej na północy niż na południu, co sprzyja powstawaniu powodzi zatorowych.
Występuje zmienność stanu wód w rzekach. Najmniejsza amplituda wahań stanów wody mają rzeki pojezierzy, a największe większe rzeki górskie, np. Dunajec 9–10 m.
Niektóre z większych rzek Polski wymienione w porządku hydrograficznym w kolejności od ujścia do źródeł. Litery P lub L oznaczają dopływ prawy lub lewy.
Najdłuższe rzeki w Polsce
nazwa rzeki | długość (w km) | na terenie Polski | powierzchnia dorzecza (w km²) |
na terenie Polski | recypient | |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Wisła | 1047 | 1047 | 194 424 | 168 699 | Zatoka Gdańska |
2 | Odra | 854 | 742 | 118 861 | 106 058 | Zalew Szczeciński |
3 | Warta | 808 | 808 | 54 529 | 54 529 | Odra |
4 | Bug | 772 | 587 | 39 420 | 19 284 | Narew |
5 | Narew | 484 | 448 | 75 175 | 53 873 | Wisła |
6 | San | 458 | 457 | 16 861 | 14 390 | Wisła |
7 | Noteć | 391 | 391 | 17 330 | 17 330 | Warta |
8 | Pilica | 319 | 319 | 9273 | 9273 | Wisła |
9 | Wieprz | 303 | 303 | 10 415 | 10 415 | Wisła |
10 | Dunajec | 247 | 247 | 6804 | 4852 | Wisła |
11 | Bóbr | 272 | 270 | 5876 | 5830 | Odra |
12 | Łyna | 264 | 190 | 7126 | 5719 | Pregoła |
13 | Nysa Łużycka | 252 | 198 | 4297 | 2197 | Odra |
14 | Wkra | 249 | 249 | 5322 | 5322 | Narew |
15 | Brda | 238 | 238 | 4627 | 4627 | Wisła |
16 | Prosna | 217 | 217 | 4925 | 4925 | Warta |
17 | Drwęca | 207 | 207 | 5344 | 5344 | Wisła |
18 | Wisłok | 205 | 205 | 3528 | 3528 | San |
19 | Wda | 198 | 198 | 2325 | 2325 | Wisła |
20 | Drawa | 186 | 186 | 3296 | 3296 | Noteć |
21 | Nysa Kłodzka | 182 | 182 | 4566 | 3744 | Odra |
22 | Poprad | 170 | 63 | 2077 | 483 | Dunajec |
23 | Pasłęka | 169 | 169 | 2294 | 2294 | Zalew Wiślany |
24 | Rega | 168 | 168 | 2725 | 2725 | Morze Bałtyckie |
25 | Bzura | 166 | 166 | 7788 | 7788 | Wisła |
26 | Wisłoka | 164 | 164 | 4110 | 4110 | Wisła |
27 | Obra | 164 | 164 | 2758 | 2758 | Warta |
28 | Lega | 157 | 157 | 1016 | 1016 | Biebrza |
29 | Biebrza | 155 | 155 | 7051 | 7051 | Narew |
30 | Wierzyca | 151 | 151 | 1600 | 1600 | Wisła |
31 | Nida | 151 | 151 | 3865 | 3865 | Wisła |
32 | Gwda | 145 | 145 | 4943 | 4943 | Noteć |
33 | Czarna Hańcza | 142 | 108 | 1916 | 1612 | Niemen |
34 | Liwiec | 142 | 142 | 2780 | 2780 | Bug |
35 | Orzyc | 142 | 142 | 2077 | 2077 | Narew |
36 | Wieprza | 140,3 | 140,3 | 2170 | 2170 | Morze Bałtyckie |
37 | Barycz | 139 | 139 | 5526 | 5526 | Odra |
38 | Parsęta | 139 | 139 | 3151 | 3151 | Morze Bałtyckie |
39 | Słupia | 138,6 | 138,6 | 1620 | 1620 | Morze Bałtyckie |
40 | Kamienna | 138 | 138 | 2008 | 2008 | Wisła |
41 | Ner | 134 | 134 | 1866 | 1866 | Warta |
42 | Mała Panew | 132 | 132 | 2132 | 2132 | Odra |
43 | Raba | 132 | 132 | 1537 | 1528 | Wisła |
44 | Omulew | 127 | 127 | ? | ? | Narew |
45 | Kwisa | 126 | 126 | 1026 | 994 | Bóbr |
46 | Ina | 126 | 126 | 2151 | 2151 | Odra |
47 | Krzna | 120 | 120 | 3353 | 3353 | Bug |
48 | Wełna | 118 | 118 | 2621 | 2621 | Warta |
49 | Radomka | 116 | 116 | 2000 | 2000 | Wisła |
50 | Skrwa | 114 | 114 | 1704 | 1704 | Wisła |
51 | Ełk | 113 | 113 | 1524 | 1524 | Biebrza |
52 | Wel | 107 | 107 | 822 | 822 | Drwęca |
53 | Radunia | 103 | 103 | 837 | 837 | Motława |
54 | Szkwa | 103 | 103 | 483 | 483 | Narew |
55 | Netta | 102 | 102 | 1336 | 1336 | Biebrza |
56 | Supraśl | 102 | 102 | 1844 | 1844 | Narew |
57 | Nurzec | 100 | 100 | 2102 | 2102 | Bug |
58 | Oława | 99,01 | 99,01 | 1167,4 | 1167,4 | Odra |
Zlewisko Morza Bałtyckiego
Dorzecze Wisły
- Osobny artykuł:
Dorzecze Odry
- Osobny artykuł:
Bezpośrednio uchodzące do Bałtyku
|
Pośrednio uchodzące do Bałtyku
Dorzecze Niemna
|
Zlewisko Morza Czarnego
Dorzecze Dniestru
Dorzecze Dunaju
Zlewisko Morza Północnego
Dorzecze Łaby
- P Izera
- P Dzika Orlica
- P Szkło
- P Czermnica
Zobacz też
Przypisy
- ↑ A. Witkowski , Charakterystyka kategorii wód, www.gios.gov.pl [dostęp 2018-04-29] .