UWAGA |
---|
Większość artykułów w portalu to nasze własne teksty z kluczowych dziedzin związanych z naszą misją. Spora część materiałów pochodzi też z polskiej wersji Wikipedii, gdzie były odrzucone ze względu na politykę redaktorów (przeczytaj o krytyce Wikipedii). Są też i takie, które zostały przeniesione na nasze strony, gdyż stanowią istotne uzupełnienie merytorycznej treści naszego serwisu. Wszystkie artykuły podlegają edycji przez naszych Użytkowników, dlatego ich wersje mogą się różnić od prezentowanych na innych witrynach. |
Tadeusz Wojciechowski (historyk)
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
historyk |
Odznaczenia | |
Tadeusz Wojciechowski (ur. 13 czerwca 1838 w Krakowie, zm. 21 listopada 1919 we Lwowie[1]) – polski historyk, słowianoznawca, profesor i rektor Uniwersytetu Lwowskiego, współzałożyciel i prezes Towarzystwa Historycznego we Lwowie, członek Akademii Umiejętności. Specjalizował się we wczesnej historii polskiego średniowiecza.
Życiorys
Tadeusz Wojciechowski pochodził z Krakowa, jego rodzice, właściciele kamienicy, należeli do średniego mieszczaństwa. W r. 1854 Wojciechowski ukończył Gimnazjum Św. Anny. Po studiach, dwuletnich prawniczych i dwuletnich historycznych, na UJ, które ukończył w roku 1858 i w Wiedniu, na Wydziale Filozoficznym (1859-1860) w 1865 roku uzyskał doktorat filozofii (po nieudanej próbie z 1860/61). W okresie powstania styczniowego (1863-1864) przez pół roku był więziony przez władze austriackie pod zarzutem uprawiania działalności konspiracyjnej. W 1867 zostaje pracownikiem Biblioteki Jagiellońskiej, gdzie pracował do roku 1875, tj. do swoich przenosin na stałe do Lwowa. W 1873 r. wypłynęła jego kandydatura na katedrę historii austriackiej na Uniwersytecie Jagiellońskim, którą to katedrę zajął ostatecznie Stanisław Smolka, kandydat stańczyków.
W latach 1883–1907 profesor historii polskiej (1894-1895 rektor) na uniwersytecie lwowskim. Pod koniec 1909 został mianowany przez cesarza na członka Izby Panów[2].
Pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.
Dorobek naukowy
Jego prace historyczne charakteryzowało podejście krytyczne i analityczne. Szeroko stosował toponomastykę dla rekonstrukcji osadnictwa w Małopolsce we wczesnym średniowieczu. Opisywał zabytki sztuki sakralnej, dążył do uporządkowania legend wczesnopiastowskich; za krytyczne podejście do żywota św. Stanisława, a zwłaszcza konfliktu biskupa z królem został ostro skrytykowany przez koła zbliżone do Kościoła.
Autor m.in. następujących prac:
- Chrobacja, rozbiór starożytności słowiańskich (Kraków 1873),
- O Rocznikach polskich X-XV wieku (1880),
- O Kazimierzu Mnichu (1881),
- O życiu i pismach Wincentego z Kielc (1881),
- Co to jest historia i po co się jej uczymy (1883),
- Podział i zakres dziejów polskich (1884),
- O powtórnej elekcji Stanisława Leszczyńskiego w r. 1733 (Charakterystyka rządów Augusta II) (1887),
- Co Al Bekri opowiadał o Słowianach i ich sąsiadach (1887),
- Bonifatius der Apostel der Deutschen und die Slaven-apostel Konstantinus (Cyrillus) und Methodius (1888),
- O Piaście i piaście (1895),
- Kościół katedralny w Krakowie (1899),
- Eremici reguły św. Romualda, czyli benedyktyni włoscy w Polsce XI wieku (1902),
- Najdawniejszy znany obecnie polski akt książęcy z r. 1081-1086 (1902),
- Szkice historyczne XI wieku (1904),
- Plemię Kadłubka (1909),
Odznaczenia
- Tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego (1900).
- c. k. radca dworu[3]
- dożywotni członek Izby Panów[3]
- Odznaka Honorowa za Dzieła Sztuki i Umiejętności (Austro-Węgry, przed 1910)[3]
Przypisy
- ↑ Parlament Österreich Republik, Kurzbiografie Wojciechowski, Tadeusz Dr. phil., parlament.gv.at [dostęp 2019-10-14] (niem.).
- ↑ Nowi parowie polscy. „Nowości Illustrowane”. Nr 1, s. 7, 1 stycznia 1910.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Rocznik Akademii Umiejętności w Krakowie. Rok 1910/1911. Kraków: 1911, s. 13-14.
Bibliografia
- Aleksander Gieysztor, Wstęp, [w:] Tadeusz Wojciechowski, Szkice historyczne jedenastego wieku, Kraków 1951
Linki zewnętrzne
- Członkowie Akademii Umiejętności
- Członkowie Izby Panów Rady Państwa w Wiedniu
- Członkowie Towarzystwa Historycznego we Lwowie
- Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Pochowani na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie
- Polacy odznaczeni Odznaką Honorową za Dzieła Sztuki i Umiejętności
- Polacy – więźniowie polityczni w zaborze austriackim
- Polscy mediewiści
- Polscy slawiści
- Polscy posłowie do Rady Państwa w Wiedniu
- Posłowie Sejmu Krajowego Galicji VI kadencji
- Rektorzy Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie
- Urodzeni w 1838
- Wykładowcy Uniwersytetu Lwowskiego
- Zmarli w 1919