UWAGA |
---|
Większość artykułów w portalu to nasze własne teksty z kluczowych dziedzin związanych z naszą misją. Spora część materiałów pochodzi też z polskiej wersji Wikipedii, gdzie były odrzucone ze względu na politykę redaktorów (przeczytaj o krytyce Wikipedii). Są też i takie, które zostały przeniesione na nasze strony, gdyż stanowią istotne uzupełnienie merytorycznej treści naszego serwisu. Wszystkie artykuły podlegają edycji przez naszych Użytkowników, dlatego ich wersje mogą się różnić od prezentowanych na innych witrynach. |
Mieczysław Małecki
Data i miejsce urodzenia |
14 lipca 1903 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
3 września 1946 |
profesor nauk humanistytcznych | |
Specjalność: językoznawstwo | |
Alma Mater | |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia |
Mieczysław Bronisław Małecki h. Jelita (ur. 14 lipca 1903 w Mielcu, zm. 3 września 1946 w Kłodzku) – polski językoznawca, slawista, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Życiorys
Urodził się w Mielcu, w rodzinie lekarza weterynarii Michała i Bronisławy z Grodeckich. Uczęszczał najpierw (od 1915) do gimnazjum w Złoczowie, a później w Nowym Targu. W latach 1923–1927 studiował filologię polską i filologię słowiańską oraz romanistykę na UJ. Magisterium uzyskał przedterminowo na podstawie pracy Archaizm podhalański wraz z próbą wyznaczenia granic tego dialektu. Studia uzupełniał na uniwersytetach w Belgradzie, Lublanie, Sofii i Zagrzebiu[1]. W styczniu 1929 został powołany na współpracownika Komisji Językowej Polskiej Akademii Umiejętności. Od lutego 1935 był pracownikiem UJ, gdzie od 1 października 1937 kierował specjalnie dla niego utworzoną katedrą filologii południowosłowiańskiej.
6 listopada 1939 r. został aresztowany przez hitlerowców w ramach akcji „Sonderaktion Krakau”. Przebywał w więzieniach w Krakowie, Wrocławiu i w obozach koncentracyjnych Sachsenhausen oraz Dachau. Zwolniony w grudniu 1941 r. Powrócił do Krakowa, gdzie na zlecenie władz UJ podjął pracę w Institut für Deutsche Ostarbeit i brał udział w organizowaniu tajnego nauczania uniwersyteckiego. Prowadził je od kwietnia 1942, pełniąc funkcję Pełnomocnika Rektora do Spraw Tajnego Nauczania. Jego zasługi w tym zakresie zostały wysoko ocenione przez rektora, prof. Władysława Szafera. 24 stycznia 1945, objął obowiązki profesora, a w listopadzie 1945 został mianowany profesorem zwyczajnym nowo utworzonej katedry dialektologii słowiańskiej. Był też dyrektorem studiów słowiańskich.
W lipcu 1945 został wybrany członkiem Polskiej Akademii Umiejętności. Został pochowany w grobach rodzinnych w Rabce[2].
Zajmował się gramatyką historyczną języków słowiańskich. Napisał ponad 80 prac (w tym 8 książek), m.in. Atlas Językowy Polskiego Podkarpacia (1934), Język polski na południe od Karpat (Spisz, Orawa Czadeckie, wyspy językowe).
Upamiętnienie
Jego imię nosi ulica w Krakowie, u podnoża Kopca Kościuszki[3][4][5] na Bronowicach Małych.
Przypisy
- ↑ Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 190. [dostęp 2021-08-13].
- ↑ Zgon prof. Mieczysława Małeckiego Dziennik Polski 1946, nr 244 z 6 września, s. 6.
- ↑ ALFABETYCZNY WYKAZ ULIC MIASTA KRAKOWA. Izba Administracji Skarbowej w Krakowie. [dostęp 2022-11-11].
- ↑ Położenie ulicy Mieczysława Małeckiego na planie Krakowa wikimapia.org.
- ↑ Położenie alei Mieczysława Małeckiego na planie Krakowa openstreetmap.org.
Linki zewnętrzne
- Życiorys prof. Mieczysława Małeckiego opublikowany w Alma Mater. www3.uj.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-13)].
- Prace Mieczysława Małeckiego w serwisie Polona.pl
- Absolwenci Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Członkowie Polskiej Akademii Umiejętności
- Członkowie Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego
- Ludzie urodzeni w Mielcu
- Ofiary Sonderaktion Krakau
- Polscy slawiści
- Urodzeni w 1903
- Więźniowie KL Dachau
- Więźniowie KL Sachsenhausen
- Wykładowcy Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Zmarli w 1946