| UWAGA |
|---|
Większość artykułów w portalu to nasze własne teksty z kluczowych dziedzin związanych z naszą misją. Spora część materiałów pochodzi też z polskiej wersji Wikipedii, gdzie były odrzucone ze względu na politykę redaktorów (przeczytaj o krytyce Wikipedii). Są też i takie, które zostały przeniesione na nasze strony, gdyż stanowią istotne uzupełnienie merytorycznej treści naszego serwisu. Wszystkie artykuły podlegają edycji przez naszych Użytkowników, dlatego ich wersje mogą się różnić od prezentowanych na innych witrynach. |
Pełcznica (rzeka)
 Pełcznica | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Lokalizacja | |
| Rzeka | |
| Długość | 39,95 km |
| Spadek |
8,95‰ |
| Powierzchnia zlewni |
68 km² |
| Źródło | |
| Miejsce | podnóże zachodniego zbocza wzniesienia Borowa po północnej stronie przysiółka Kamionka[1]. |
| Wysokość |
558 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
| Ujście | |
| Recypient | |
| Miejsce | na zachód od Skarżyc |
| Wysokość |
200,1 m n.p.m.[2] |
| Współrzędne | |
Położenie na mapie brak  Brak mapy: PL-DS | |
Położenie na mapie świata  | |
Pełcznica (Czarnula[3]) – rzeka górska w południowo-zachodniej Polsce w woj. dolnośląskim w Sudetach Środkowych, w Górach Wałbrzyskich, Kotlinie Wałbrzyskiej i Pogórzu Wałbrzyskim.
Rzeka o długości 39,95 km[4], prawy dopływ Strzegomki[5], jest ciekiem IV rzędu należącym do dorzecza Odry, zlewiska Morza Bałtyckiego.
Rzeka płynie w województwie dolnośląskim. Jej źródła znajdują się powyżej Wałbrzycha, w Górach Wałbrzyskich, u podnóża zachodniego zbocza wzniesienia Borowa, po północnej stronie przysiółka Rybnicy Leśnej- Kamionka[1], w pobliżu dzielnicy Glinik Stary, około 558 m n.p.m. Przepływa przez Wałbrzych i Świebodzice, przy czym wałbrzyski odcinek jest częściowo skanalizowany – tzn. na całym odcinku zabudowy miejskiej koryto rzeki stanowi kanał kryty o długości ok. 5,4 km, który kończy się w dzielnicy Stary Zdrój[6]. Pomiędzy Wałbrzychem a Świebodzicami tworzy Przełom Pełcznicy. Wpada do Strzegomki na jej 43-44 kilometrze, w pobliżu wsi Skarżyce. Koryto rzeki kamienisto-żwirowe słabo spękane i na ogół nieprzepuszczalne z małymi progami kamiennymi, na których w górnym biegu w kilku miejscach występują niewielkie progi. W większości swojego biegu płynie obok drogi, wśród terenów zabudowanych i pól uprawnych. Zasadniczy kierunek biegu rzeki jest północno-wschodni. Jest to rzeka górska odwadniająca ze swymi dopływami zachodnią część Gór Wałbrzyskich oraz odprowadza część wód z Kotliny Wałbrzyskiej i Pogórza Wałbrzyskiego. Rzeka charakteryzuje się niewyrównanymi spadkami podłużnymi i zmiennymi wodostanami, znajduje się na niej szereg progów redukujących spadek.
Większymi dopływami są potoki: Sobięcinka, Poniatówka, Lubiechowski Potok (Lubiechowska Woda) i Szczawnik. Obecnie Pełcznica toczy wody od I do III klasy czystości. W latach 1946-1996 była zwana przez mieszkańców Wałbrzycha i okolic "Czarną Rzeką", "Czarną", "Smródką”, a w Świebodzicach "Czarnulą”. Powodem było katastrofalne zanieczyszczenie szlamem z odstojników, poflotacyjnych węgla z wałbrzyskich kopalń[7].
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 źródło
- ↑ Pełcznica na mapie Geoportalu Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej. Główny Geodeta Kraju. [dostęp 2017-06-06].
- ↑ Pełcznica na mapie Geoportalu Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej (wynik wyszukiwania), Główny Geodeta Kraju, za: Nazwy geograficzne Rzeczypospolitej Polskiej (gazeter) PPWK - Warszawa 1991; Mapa topograficzna w skali 1:10 000; Protokół z posiedzenia KNMiOF w dniach 8 - 9 listopada 2004; Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 11 lutego 1949 r., M.P. [dostęp 2017-06-06].
- ↑ Pełcznica na mapie Geoportalu Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej >> Moduł: Obszary Dorzeczy (wynik wyszukiwania). Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej. [dostęp 2017-06-06].
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. s. 204. [dostęp 2017-06-06].
- ↑ Program Ochrony Środowiska Miasta Wałbrzych str. 27
- ↑ Ocena stanu jakości rzek województwa dolnośląskiego str. 25 i 26
Bibliografia
- Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 10, Wrocław 2005
- Góry Wałbrzyskie i Góry Kamienne. Skala 1:50 000. Wyd. 1. Wrocław: Studio PLAN, 2016.