UWAGA
Strona jest ponownie oddana do uzytku po zabiegach konfiguracyjnych. Jeśli zobaczą Państwo na niej jakieś błedy techniczne, prosimy o ich zgłoszenie.

Większość artykułów w portalu to nasze własne teksty z kluczowych dziedzin związanych z naszą misją. Spora część materiałów pochodzi też z polskiej wersji Wikipedii, gdzie były odrzucone ze względu na politykę redaktorów (przeczytaj o krytyce Wikipedii). Są też i takie, które zostały przeniesione na nasze strony, gdyż stanowią istotne uzupełnienie merytorycznej treści naszego serwisu. Wszystkie artykuły podlegają edycji przez naszych Użytkowników, dlatego ich wersje mogą się różnić od prezentowanych na innych witrynach.

Wiesław Witkowski

Z Wedapedia
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Wiesław Witkowski
Data i miejsce urodzenia

7 stycznia 1927
Warszawa

Data i miejsce śmierci

25 lutego 2022
Kraków

profesor nauk filologicznych
Specjalność: filologia wschodniosłowiańska
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Habilitacja

1969

Profesura

1978

Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Wiesław Witkowski (ur. 7 stycznia 1927 w Warszawie, zm. 25 lutego 2022 w Krakowie) – polski filolog, językoznawca, rusycysta i ukrainista. Emerytowany profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego[1].

Życiorys

Urodził się w rodzinie kresowej; pochodząca z Wołynia matka, Barbara z d. Barcikowska, była nauczycielką, ojciec, Czesław, rodem z Podola – inżynierem[1]. Uczył się w Łodzi, Skierniewicach, a podczas okupacji na tajnych kompletach (mała matura) i w szkole handlowej; dużą maturę uzyskał w Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Prusa w Skierniewicach[1]. W latach 1946–1952 studiował polonistykę ze specjalizacją slawistyczną na Uniwersytecie Jagiellońskim[1]. Jego nauczycielami byli m.in. Tadeusz Grabowski, Zenon Klemensiewicz, Tadeusz Lehr-Spławiński, Kazimierz Nitsch, Jan Safarewicz, Kazimierz Wyka, a przede wszystkim Jan Janów – kierownik Zakładu Języków Ruskich Studium Słowiańskiego[2][3].

Kariera akademicka Wiesława Witkowskiego rozwijała się od posady asystenta-wolontariusza (1948) na III roku studiów, przez stanowiska: młodszego asystenta (1950), starszego asystenta (1954), adiunkta (1963), docenta (1969), profesora nadzwyczajnego (1978), aż do profesora zwyczajnego (1992). W 1963 roku obronił doktorat poświęcony językowi Leksykonu Pamby (Pamwy) Beryndy, habilitację otrzymał na podstawie rozprawy o języku Joannicjusza Galatowskiego[1]. W latach 1984–1993 był dyrektorem Instytutu Filologii Rosyjskiej (od 1989 – Wschodniosłowiańskiej) UJ[4]. W macierzystej jednostce kierował Zakładem Języka Rosyjskiego (1973–1993) i Katedrą Ukrainistyki (1994–1998); w latach 1981–1983 kierował Studium Doktoranckim Filologii Rosyjskiej i Słowiańskiej UJ[1].

Zajmował się językoznawstwem diachronicznym, głównie ukrainistycznym oraz rusycystycznym. Obiektem jego badań były m.in.: ukraiński język literacki XVII–XVIII w., język starobiałoruski, leksyka i dialektologia języka białoruskiego, rozmaite zagadnienia gramatyki historycznej języka rosyjskiego, zapożyczenia polskie w językach wschodniosłowiańskich, szczególnie w ruszczyźnie, onomastyka wschodniosłowiańska, drukarstwo cyrylickie w Rzeczypospolitej, język Baczwańców[1].

Był promotorem ok. 200. prac magisterskich oraz kilkunastu rozpraw doktorskich[1].

Był członkiem takich gremiów naukowych, jak: Komisje Słowianoznawstwa oraz Językoznawstwa Oddziału PAN w Krakowie (członek honorowy)[5][6], Komisja Wschodnioeuropejska na Wydziale II Historyczno-Filozoficznym PAU[7], Komitet Słowianoznawstwa PAN, Międzynarodowa Asocjacja Ukrainistów, Międzynarodowa Asocjacja Białorutenistów, Polskie Towarzystwo Rusycystyczne, Polskie Towarzystwo Językoznawcze[8].

Mieszkał w Krakowie. Zmarł 25 lutego 2022 roku[9]. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim[10].

Publikacje

Spis publikacji za lata 1955–1996 zamieszczony jest w książce Słowianie Wschodni. Między językiem a kulturą. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wiesławowi Witkowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Anna Bolek (red.), Adam Fałowski (red.), Bożena Zinkiewicz-Tomanek (red.). Kraków: Wydawnictwo Bogdan Grell i córka s.c., 1997, s. 13–24. ISBN 83-907348-1-8.

Książki

  • Fonetyka Leksykonu Pamby Beryndy (1964).
  • Wybór tekstów do historii języka rosykskiego (razem z Tadeuszem Lehrem-Spławińskim, 1965, wyd. 2 – 1981).
  • Język ukraiński (seria: „Nauka dla Wszystkich”, 1968).
  • Język utworów Joannicjusza Galatowskiego na tle języka piśmiennictwa ukraińskiego XVII wieku (1969).
  • Katalog starodruków cyrylickich Muzeum Zamku w Łańcucie (Dział Sztuki Cerkiewnej) (1994)
  • Słownik zapożyczeń polskich w języku rosyjskim (1999).
  • Nowy słownik zapożyczeń polskich w języku rosyjskim (2006).

Ocena

Profesor Wiesław Witkowski jest uczonym dużego formatu. Jego ogromna erudycja – coraz rzadziej dziś spotykana – w zakresie zarówno filologii, jak i historii oraz historii kultury nie tylko Słowian wschodnich, ale i innych narodów europejskich stawia Go w rzędzie wybitnych polskich slawistów[1].

Upamiętnienie

Jubileusze

Dedykowane książki

  • Słowianie Wschodni. Między językiem a kulturą. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wiesławowi Witkowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Anna Bolek (red.), Adam Fałowski (red.), Bożena Zinkiewicz-Tomanek (red.). Kraków: Wydawnictwo Bogdan Grell i córka s.c., 1997.
  • Słowianie Wschodni. Duchowość – Kultura – Język. Księga referatów wygłoszonych na sesji jubileuszowej z okazji siedemdziesięciolecia urodzin Profesora Ryszarda Łużnego i Profesora Wiesława Witkowskiego. Kraków 18–19 kwietnia 1997. Anna Bolek (red.), Danuta Piwowarska (red.), Anna Raźny (red.). Kraków: Wydawnictwo UJ, 1998.
  • W świecie Słowian. Szkice z dziejów leksykologii i leksykografii. Księga dedykowana Profesorowi Wiesławowi Witkowskiemu w osiemdziesiątą piątą rocznicę urodzin. Halina Chodurska (red. nauk.), Anna Mażulis-Frydel (red. nauk.), Anna Radzik (red. nauk.). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2013.

Przypisy

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Adam Fałowski: Profesor Wiesław Witkowski. W: Słowianie Wschodni. Między językiem a kulturą. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wiesławowi Witkowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Anna Bolek (red.), Adam Fałowski (red.), Bożena Zinkiewicz-Tomanek (red.). Kraków: Wydawnictwo Bogdan Grell i córka s.c., 1997, s. 7–12. ISBN 83-907348-1-8.
  2. Wiesław Witkowski. Jan Janów (w dwudziestą rocznicę śmierci). „Slavia Orientalis”. 1973, nr 1. s. 79–82. 
  3. Wiesław Witkowski. Uwagi o życiu i działalności naukowej profesora Jana Janowa. „Krakowskie Zeszyty Ukrainoznawcze”. 1993, t. 1–2. s. 287–289. 
  4. oprac. Janusz Świeży: Historia Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej UJ. ifw.filg.uj.edu.pl. [dostęp 2013-03-11]. (pol.).
  5. Komisja Słowianoznawstwa PAN O/Kraków. krakow.pan.pl. [dostęp 2018-05-15]. (pol.).
  6. Komisja Językoznawstwa PAN O/Kraków. krakow.pan.pl. [dostęp 2012-02-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-10)]. (pol.).
  7. Strona internetowa PAU. pau.krakow.pl. [dostęp 2012-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-28)]. (pol.).
  8. Adam Fałowski: Bibliografia prac Wiesława Witkowskiego. W: Słowianie Wschodni. Między językiem a kulturą. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wiesławowi Witkowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Anna Bolek (red.), Adam Fałowski (red.), Bożena Zinkiewicz-Tomanek (red.). Kraków: Wydawnictwo Bogdan Grell i córka s.c., 1997, s. 13–24. ISBN 83-907348-1-8.
  9. Pożegnanie Pana Profesora Wiesława Witkowskiego. ifw.filg.uj.edu.pl, 2022-02-28. [dostęp 2022-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-25)].
  10. Odszedł prof. dr hab. Wiesław Witkowski. filg.uj.edu.pl, 2022-03-02. [dostęp 2022-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-08)].
  11. Od redakcji. W: Słowianie Wschodni. Duchowość – Kultura – Język. Anna Bolek (red.), Danuta Piwowarska (red.), Anna Raźny (red.). Kraków: Wydawnictwo UJ, 1998, s. 7.

Bibliografia

  • Adam Fałowski: Profesor Wiesław Witkowski. W: Słowianie Wschodni. Między językiem a kulturą. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wiesławowi Witkowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Anna Bolek (red.), Adam Fałowski (red.), Bożena Zinkiewicz-Tomanek (red.). Kraków: Wydawnictwo Bogdan Grell i córka s.c., 1997, s. 7–12. ISBN 83-907348-1-8.
  • Adam Fałowski: Bibliografia prac Wiesława Witkowskiego. W: Słowianie Wschodni. Między językiem a kulturą. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wiesławowi Witkowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Anna Bolek (red.), Adam Fałowski (red.), Bożena Zinkiewicz-Tomanek (red.). Kraków: Wydawnictwo Bogdan Grell i córka s.c., 1997, s. 13–24. ISBN 83-907348-1-8.