| UWAGA |
|---|
Większość artykułów w portalu to nasze własne teksty z kluczowych dziedzin związanych z naszą misją. Spora część materiałów pochodzi też z polskiej wersji Wikipedii, gdzie były odrzucone ze względu na politykę redaktorów (przeczytaj o krytyce Wikipedii). Są też i takie, które zostały przeniesione na nasze strony, gdyż stanowią istotne uzupełnienie merytorycznej treści naszego serwisu. Wszystkie artykuły podlegają edycji przez naszych Użytkowników, dlatego ich wersje mogą się różnić od prezentowanych na innych witrynach. |
Motława
.jpg) Motława i Główne Miasto w Gdańsku | ||||||||||||||||||||||||||||
| Kontynent | ||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Państwo | ||||||||||||||||||||||||||||
| Rzeka | ||||||||||||||||||||||||||||
| Długość | 64,7 km | |||||||||||||||||||||||||||
| Powierzchnia zlewni |
1511,3 km² | |||||||||||||||||||||||||||
| Źródło | ||||||||||||||||||||||||||||
| Miejsce | Jezioro Rokickie | |||||||||||||||||||||||||||
| Ujście | ||||||||||||||||||||||||||||
| Recypient | ||||||||||||||||||||||||||||
| Miejsce | Gdańsk | |||||||||||||||||||||||||||
| Współrzędne | ||||||||||||||||||||||||||||
| Szlak | ||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | ||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | ||||||||||||||||||||||||||||
Motława (niem. Mottlau) – rzeka w województwie pomorskim, dopływ Martwej Wisły[1], płynąca przez Pojezierze Starogardzkie i Żuławy Wiślane, powiaty: starogardzki, tczewski, gdański i miasto Gdańsk.
Zlewnia rzeki leży jeszcze dodatkowo na Pojezierzu Kaszubskim. Rzeka wypływa z jeziora Rokickiego leżącego na terenie Pojezierza Starogardzkiego na południowy zachód od Tczewa. Rzeka Szpęgawa bywa nazywana górnym biegiem Motławy. Motława przepływa przez Gdańsk, w którym od średniowiecza właśnie na Motławie znajdował się port morski. Na rzece organizowane są spływy kajakowe.
Przebieg
.jpg)
Motława przepływa przez teren gmin: gmina Starogard Gdański, gmina i miasto Tczew, gmina Suchy Dąb, gmina Pruszcz Gdański, miasto Gdańsk.
W górnym biegu rzeki płynie jako Szpęgawa. Następnie płynie na północ do Boroszewa, skąd odbija na południowy wschód w pobliże Swarożyna. Później rzeka płynie wzdłuż linii kolejowej nr 203 w stronę Tczewa. Przepływa przez Jezioro Rokickie Duże, łącząc je z J. Rokickim Małym. Następnie skręca na północ, płynąc pomiędzy Tczewem a Szpęgawą, później Zajączkowem, a następnie Tczewskimi Łąkami. Między Tczewskimi Łąkami a Czatkowami rzeka skręca na północ, płynąc na krótkim odcinku równolegle do Wisły. Przed Koźlinami rzeki rozchodzą się. Motława przepływa przez Krzywe Koło i Suchy Dąb[2].
W pobliżu Grabiny-Zameczek do Motławy uchodzi Kłodawa. Motława płynie dalej na północ przepływając lub mijając w niewielkiej odległości Grabowo, Grabiny Duchowne, Wróblewo, Lędowo, Mokry Dwór, Weselno. W pobliżu Dziewięciu Włók Motława łączy się z Martwą Wisłą przez Kanał Wielki. Motława odbija na zachód, we wsi Krępiec uchodzą do niej dwa lewe dopływy: Czarna Łacha oraz największy z dopływów Motławy, Radunia. Rzeka skręca na północny zachód i wpływa w granice administracyjne Gdańska, stanowiąc granicę dzielnic Olszynka i Orunia – Św. Wojciech – Lipce[2].
W Gdańsku Motława początkowo biegnie pomiędzy ulicami Przybrzeżną i Olszynką. Następnie jest sztucznie podzielona na trzy nurty: Starą Motławę, Nową Motławę i Opływ Motławy. Stara Motława płynie obok Starego Przedmieścia i Głównego Miasta. Po opłynięciu Wyspy Spichrzów Stara i Nowa Motława łączą się, wcześniej od Nowej Motławy oddziela się Kanał na Stępce, który poniżej Ołowianki łączy się z głównym nurtem Motławy, i wspólnie wpadają do Martwej Wisły koło Polskiego Haka[2].
Dorzecze
Motława wypływa z jeziora Szpęgawskiego Południowego na Pojezierzu Starogardzkim, na północny wschód od Starogardu Gdańskiego. Największymi dopływami są Radunia, Kanał Raduni, Bielawa, Kłodawa, Czarna Łacha[3].
Jakość wód
Na podstawie badań Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska, przeprowadzonych w 2007 jakość wód Motławy była określona jako słaba (IV klasa jakości)[4], natomiast rok później była umiarkowana (III klasa jakości)[5]. Mimo zadowalającego stanu ogólnego, badania związane z realizacją Dyrektywy rybnej i Dyrektywy azotanowej wykazały, że jej wody w 2008 nie spełniały warunków odpowiednich dla hodowli ryb karpiowatych i łososiowatych, a głównymi mankamentami był poziom azotynów i fosforu ogólnego. Poziom azotanów na stacji Rokitki (56,1 km od ujścia) wynosił 22,14mg NO3/l natomiast w stacji Gdańsk, ul. Olszyńska (1,8 km od ujścia) 9,52mg NO3/l[6].
Zagospodarowanie
Dolny bieg rzeki na terenie Gdańska, od Mostu Zielonego do ujścia wraz z fragmentem Nowej Motławy poniżej Mostu Stągiewnego wchodzi w skład obszaru morskiego portu Gdańsk[7][8].
Na Motławie znajdują się łowiska ryb, którymi zarządza Spółdzielnia Rybołówstwa i Przetwórstwa „Troć” w Tczewie[9].
Wzdłuż biegu Motławy od Tczewa do Gdańska znajduje się znakowany czerwony szlak turystyczny PTTK – Szlak Motławski[10]. Na Motławie organizowane są spływy kajakowe.
Regulacja rzeki i powodzie
Gdańsk jest jednym z najbardziej zalewanych miast w Polsce, jednakże główną przyczyną powodzi nie są przepływające przez nie rzeki, w tym Motława, ale zjawisko cofki[11].
Podczas powodzi w Gdańsku w 2001, ze względu na cofkę oraz napływanie wody z Górnego Tarasu, woda płynęła Motławą w górę rzeki, przez co zalała okolice wsi Cieplewo, gdzie przerwany został wał[12].
Historia
1 sierpnia 1975 na Motławie zatonął prom[13].
17 kwietnia 1577 Motława odegrała rolę w trakcie Bitwy pod Lubiszewem, stoczonej w pobliżu Lubiszewa Tczewskiego.
Hydronimia
Nazwę Motława dostały również:
- Prom pasażerski Motława
- KS Motława Suchy Dąb
- Towarzystwo Budownictwa Społecznego "Motława" Sp. z o.o.
Nazwę Motława ustalono urzędowo w 1949 roku[14].
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Motława, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 741.
- Motława w Gedanopedii
- Motława – locja dla wodniaków Piotra Saleckiego
Przypisy
- ↑ Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych: Hydronimy. Izabella Krauze-Tomczyk, Jerzy Ostrowski (oprac. red). T. 1. Cz. 1: Wody płynące, źródła, wodospady. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006. ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Mapa wod pzw gda.jpg. [dostęp 2010-12-12]. dokładniejszy przebieg na podstawie google
- ↑ Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego: Program małej retencji województwa pomorskiego. [dostęp 2010-12-01].
- ↑ Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gdańsku: Raport o stanie środowiska w województwie pomorskim w 2007 roku. s. 79. [dostęp 2010-12-01].
- ↑ Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska: Raport o stanie środowiska w województwie pomorskim w 2008 roku. s. 58. [dostęp 2010-12-01].
- ↑ Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska: Raport o stanie środowiska w województwie pomorskim w 2008 roku. s. 51, 54. [dostęp 2010-12-01].
- ↑ Granice portu morskiego w Gdańsku są określone rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z 1998 roku, zob. Dz.U. z 1998 r. nr 146, poz. 960
- ↑ Mapa granic administracyjnych portu. Zarząd Morskiego Portu Gdańsk SA. [dostęp 2010-12-15].
- ↑ Obwód rybacki rzeki Motława nr3 – Motława 79,4 ha. Spółdzielnia Rybołówstwa i Przetwórstwa „Troć” w Tczewie. [dostęp 2015-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)].
- ↑ PTTK: PTTK – Znakowane Szlaki Turystyczne Województwa Pomorskiego – Szlak Motławski:. [dostęp 2010-12-01].
- ↑ Gdańsk przez stulecia pod wodą.. [dostęp 2010-12-01].
- ↑ Zal_7.pdf. [dostęp 2010-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-11)].
- ↑ Katastrofa promu na Motławie. [dostęp 2010-12-01].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 11 lutego 1949 r. (M.P. z 1949 r. nr 17, poz. 225, s. 3)
